(ခ်စ္သူေမာင္ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းသည္)
ေမး - မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ
ျပဌာန္းႏုိင္ဖုိ႕ ဘယ္အခ်ိန္က စတင္ႀကိဳးပမ္းခဲ့သလဲ။ ဒီေန႕အထိ ဘယ္ေလာက္ ေအာင္ျမင္မႈ ရွိေနလဲ
သိခ်င္ပါတယ္။
ေျဖ - မိ်ဳးေစာင့္ဥပေဒကေတာ့
၂၀၁၂ ေလာက္ေပါ့ေနာ္ အေသးစိတ္ေတာ့ မမွတ္မိေတာ့ဘူးေပါ့ေနာ္။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက မဘသဖြဲ႕ၿပီးသြားပါၿပီး။
မဘသ ဖြဲ႕ကတည္းကိုက ရည္ရြယ္ခ်က္ထဲမွာ ေပၚထြႏ္းေရးပါတာေပါ့ေနာ္။ အဲဒီတုန္းကလည္း ကၽြန္ေတာ္တုိ႕
ဥပေဒႀကမ္းေတြ တင္ခဲ့ၾကတာပဲ။ ဘယ္ေလာက္ထိေအာင္ျမင္သြားလဲဆုိ ခုေလာေလာဆယ္ သမၼတႀကီးဆီ သ၀ဏ္လႊာပို႕
သမၼတႀကီးကေန လႊတ္ေတာ္ပို႕ အဆင့္ဆင့္ ေကာ္မရွင္ေတြ ဖြဲ႕ၿပီး ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့အတြက္ ဥပေဒႀကမ္းေလးခုအနက္
တစ္ခုေတာ့ အႀကမ္းထြက္လာပါၿပီ။ အဲဒါကိုလည္း ျပန္လည္ၿပီး ျဖည့္စြက္ရင္း ျပင္ဆင္ရင္း ျပန္လည္
တင္ျပထားပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ သံုးခုကလည္း ေရးဆြဲေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီမွာ လူဦးေရ ထိန္းညွိျခင္းတုိ႕
လက္ထပ္ ထိန္းျမားျခင္းတုိ႕ တလင္ တမယားစနစ္တုိ႕ဆုိတဲ့ ေနရာမွာ ဒီ လူဦးေရထိန္းညွိျခင္းနဲ႕
ပတ္သက္လုိ႕ ဒီ လ၀က က ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ က်န္တာကေတာ့ ျပည္ေထာင္စု တရားရံုးခ်ဳပ္က တရားလႊတ္ေတာ္
က ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။
ေမး - ဒီ
အမ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒဆုိတာက ဘယ္ေလာက္အထိ အေရးႀကီးလုိ႕ လုိအပ္ေနတာလဲ သိခ်င္ပါတယ္။
ေျဖ - အနာဂတ္ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္မွာ
ေအးခ်မ္းသာယာေရး ဘာသာေပါင္းစံု ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ လုိအပ္တဲ့ ဥပေဒျဖစ္လုိ႕ မျဖစ္မေနကို
လုိအပ္ပါတယ္။ အင္မတန္ အေရးႀကီးပါတယ္။
ေမး - အရင္တုန္းက
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အဲလုိ ဥပေဒမ်ိဳး ရွိခဲ့သလား။
ေျဖ - အရင္တုန္းက
မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒဆုိတဲ့ နာမည္နဲ႕ေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ မရွိခဲ့ဘူး။ သို႕ေသာ္လည္းပဲ
(၅၄) ဥပေဒလုိ႕ ေခၚတဲ့ ျမန္မာ မိန္းကေလးေတြ အခြင့္အေရးဆံုးရံႈးမႈေတြကို အတုိင္းအတာ တစ္ခုအထိ
ကာကြယ္ေပးတဲ့ ဥပေဒေတာ့ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီ ဥပေဒဟာ မလံုေလာက္ပါဘူး။ မလံုေလာက္တဲ့အတြက္
လက္ရွိ အခုေနာက္ပိုင္း ျမန္မာႏုိင္ငံကို ဒီမုိကေရစီ
တည္ေဆာက္တဲ့အခါမွာ ၀င္လာမယ့္ အရာက
အမ်ားႀကီးျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ ကို လုိအပ္တဲ့ ဥပေဒနဲ႕ ကာကြယ္မယ့္အတြက္ကို ဒီအခ်ိန္မွာ
အင္နဲ႕အားနဲ႕ ေတာင္းဆုိတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေမး - မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ
ျပဌာန္းခြင့္ မရခဲ့ဘူးဆုိရင္ အနာဂတ္ျမန္မာျပည္အေရး ဘာေတြ ျဖစ္ႏုိင္သလဲ။ ဘာဆက္လုပ္မလဲ။
ေျဖ - မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒသာ
ျပဌာန္းခြင့္ မရခဲ့ဘူးဆုိရင္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ရဲ႕ ျမန္မာတုိင္းရင္းသားေတြ (၁၃၅) မ်ိဳးလံုးဟာ
ဘာသာေရး လူမ်ိဳးေရး ၀ါးမ်ိဳမႈကို ခံသြားရမွာ ျဖစ္သလုိ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာလည္း လူမ်ိဳးေရး၀ါးမ်ိဳမႈ
ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္းေတာ မွာကဲ့သို႕ ထုိင္းႏုိင္ငံမွာ ကဲ့သို႕ မ်ိဳသြားရင္ ျပန္လည္တုိက္ဖုိ႕
ဆံုးရံႈးသြားပါလိမ့္မယ္။ မရဘူးဆုိရင္ ဘာဆက္လုပ္မလဲ။ ရတဲ့နည္းနဲ႕ ရေအာင္ တစ္ႏုိင္ငံလံုး
ျပည္သူေတြပါေအာင္ တုိင္းရင္းသားေတြ အားလံုးပါေအာင္ ၀ုိင္း၀န္းၿပီးေတာ့ ေတာင္းဆုိသြားရမွာ
ျဖစ္ပါတယ္။
ေမး - ဒီ
မဘသ က ေရးစြဲတဲ့ ဥပေဒ မူႀကမ္းေတြထဲမွာ ဘယ္ဥပေဒကို ျပည္သူေတြၾကား ခ်ျပေနၿပီလဲ။
ေျဖ - ကိုးကြယ္မႈဆုိင္ရာ
ကူးေျပာင္းေရး ဥပေဒ မူႀကမ္းကေတာ့ ျပည္သူေတြကို ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ ခ်ျပၿပီးသြားၿပီ။ ဒါေပမယ့္
အဲဒီ ဥပေဒမူႀကမ္းကိုေတာင္မွ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ ျဖည့္စြတ္ခ်က္ေတြ ျပင္ဆင္ခ်က္ေတြ ျပန္လုပ္ၿပီး
တင္ျပထားပါတယ္။ အႀကံျပဳ တင္ျပထားတဲ့အေပၚမွာ ေနာက္ဆံုး လႊတ္ေတာ္ မေရာက္ခင္ေပါ့။ အဲဒီအဆင့္ထိကို
ေရးဆြဲတုန္းပဲ ရွိပါေသးတယ္။ေရးဆြဲၿပီးရင္ေတာ့ မၾကာခင္မွာ သမၼတႀကီး ဒီဥစၥာကို ကိုးကြယ္ရာဘာသာ
ကူးေျပာင္းေရးဆုိင္ရာ လႊတ္ေတာ္ ဆက္လက္တင္ျပမယ္လုိ႕ အႀကမ္းဖ်ည္းေတာ့ သိထားပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ထဲေရာက္မွပဲ
ထပ္ၿပီး ေဆြးေႏြးၾကမယ္ေပါ့ေလ။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕က ဒီဥပေဒ ေပၚထြန္းေရးကို သက္ဆုိင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္တုိင္းက
မဘသေတြကို ၿမိဳ႕နယ္တုိင္းမွာ ဒီလုိ ဥပေဒနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ ေဟာေျပာပြဲေတြ ေဆြးေႏြးပြဲေတြကို
ျပဳလုပ္ဖုိ႕ စီစဥ္ထားပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီဥပေဒ ေပၚထြန္းေရးဟာ မဘသ တင္မဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာရွိတဲ့
လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ဘာသာေပါင္းစံု ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္လုိ႕ ကၽြန္ေတာ္ တင္ျပခ်င္ပါတယ္။
ေမး - ၈၂
ဥပေဒ ရွိၿပီးသားျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီ အမ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒဟာ မလုိအပ္ဘူးဆုိတဲ့ အသံေတြ ၾကားမွာပါ။
အဲဒီအေပၚေရာ ဘယ္လုိ ျမင္လဲ ရွင္းျပေပးပါဦး
ေျဖ - ၁၉၈၂
ခုႏွစ္ ဥပေဒက ျမန္မာႏုိင္ငံသားျဖစ္မႈ ဥပေဒျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီဥပေဒက ျမန္မာႏုိင္ငံသားကို
ဘယ္လုိ လူမ်ိဳးသတ္မွတ္သလဲဆုိတာကို ျပဌာန္းထားပါတယ္။ အႀကမ္းဖ်ည္းေျပာရရင္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္
ဇန္န၀ါရီလ ၄ ရက္ေန႕ မတုိင္ခင္တုန္းက ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေရာက္ရွိေနၾကတဲ့ ႏုိင္ငံသား ျပဳခြင့္ရသူ
ဧည့္ႏုိင္ငံသားျပဳခြင့္ရသူေတြဆုိရင္ ႏုိင္ငံသားခံယူခြင့္ရွိသလုိ ျမန္မာတုိင္းရင္းသား
(၁၃၅) မ်ိဳးဟာလည္း အလုိအေလ်ာက္ႏုိင္ငံသား ျမန္မာတုိင္းရင္းသား မိဘႏွစ္ပါးက ေမြးလာတဲ့
ကေလးကလည္း အလုိအေလ်ာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံသား ။ ျမန္မာႏုိင္ငံသားတစ္ဦးနဲ႕ ၁၉၄၈ က ျမန္မာႏုိင္ငံကို
ေရာက္လာတဲ့ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ရွိတဲ့ ဧည့္ႏုိင္ငံသားတစ္ဦးဦးက ေမြးလာတဲ့ ကေလးကလည္း
ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ (၄) ရက္ေန႕ ေနာက္ပိုင္းမွာ
ေရာက္လာေသာ သူေတြသည္ ႏုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္မရွိပါဘူး။
ေမး - မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒကို
ကန္႕ကြက္တဲ့ အသံေတြ ေနာက္ၿပီး ၄၃၆ ကို အာရံုေျပာင္းတယ္တုိ႕ ဘာတုိ႕ ဆုိတဲ့ အသံေတြ အေပၚမွာေရာ
ဘာေျပာခ်င္ပါသလဲ။
ေျဖ - သူတုိ႕ေျပာဆုိတဲ့ဟာေတြကိုအျပစ္တင္စရာ
မရွိပါဘူး။ သူတုိ႕ရဲ႕ အျမင္နဲ႕ သူတုိ႕ရဲ႕ အဆုိကို ေျပာႏုိင္ပါတယ္။ သို႕ေသာ္လည္းပဲ တကယ္လုပ္တာက
ႏုိင္ငံေရးနဲ႕ လံုး၀ မဆုိင္ပါဘူး။ ပတ္သက္မႈလည္း မရွိပါဘူး။ သို႕ေသာ္လည္းပဲ အမ်ိဳးသား
ႏုိင္ငံေရးနဲ႕ေတာ့ ဆုိင္တာေပါ့။ ဒါဟာ ဘာသာသာသနာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေရာ ကိုယ့္အမ်ိဳးကို
ကာကြယ္ေရးေရာ ဘာသာေပါင္းစံုအတြက္ ျပဌာန္းရင္ ဒီဥပေဒက ကိုယ့္ကိုယ္ကို ကာကြယ္ၿပီးသားျဖစ္မယ္။
ေျပာရရင္ ပါတီႏုိင္ငံေရးနဲ႕ မပတ္သက္ပါဘူး။ အမ်ိဳးသားႏုိင္ငံေရးပါ။ ၿပီးေတာ့ ရႈပ္ေထြးေအာင္လုပ္တာလဲ
မဟုတ္ပါဘူး။ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး အဓိက ေျပာခ်င္တာေပါ့။ ဒီအခ်ိန္မွာ ဒါဟာ
ေပၚလာတယ္။ အမွန္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ တင္ျပခဲ့သလုိ ထမင္းခ်က္တာနဲ႕ ဟင္းခ်က္တာဟာ ႏွစ္ခုလံုး
အတူတူလုပ္ေတာ့ ထမင္းကို ဟင္းနဲ႕ ေစာေစာ တြဲစားႏုိင္တာေပါ့။ ျပင္လည္း ျပင္ပါ ။ ျပလည္း
ျပဌာန္းပါေပါ့။
ေမး - အမ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒဆုိတာ
ဗုဒၶဘာသာ တစ္ခုထဲအတြက္လား။
ေျဖ - မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒဆုိတာ
ဗမာတစ္မ်ိဳးထဲအတြက္ မဟုတ္ပါဘူး။ ဘာသာေပါင္းစံုအတြက္ လုပ္တာပါ။ အဲလုိ ဘာသာေပါင္းစံုနဲ႕
ျပဌာန္းလုိက္ရင္ ဗုဒၶဘာသာအတြက္က အလုိလုိ ျပဌာန္းၿပီးသား ျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။
ေမး - တရားဥပေဒ
စိုးမုိးမႈ ရွိရင္ ဒီ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒဆုိတာ ရွိဖုိ႕ မလုိဘူးလုိ႕ ဆုိတဲ့အသံေတြကိုေရာ
မဘသ အေနနဲ႕ ဘယ္လုိ ျမင္ပါသလဲ။
ေျဖ - ဥပေဒစုိးမုိးမႈ
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လုိအပ္တာလဲ ကၽြန္ေတာ္လက္ခံပါတယ္။ သို႕ေသာ္ တရားဥပေဒ စိုးမုိးမႈ မရွိရင္
မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ မလုိဘူးဆုိတာကေတာ့ မွားပါတယ္။ လက္မခံပါဘူး။ တရားဥပေဒစိုးမုိးမႈလည္း
ရွိရမယ္။ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒလည္း ရွိရမယ္။ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒဆုိတာ အနာဂတ္မွာ ျပႆနာေတြ မတက္ေအာင္
ကာကြယ္မယ့္ ဥပေဒျဖစ္တယ္။ တရားဥပေဒ စိုးမုိးေရးဆုိတာ အခု လတ္တေလာ ျဖစ္လာမယ့္ ျပႆနာေတြကို
ေျဖရွင္းႏုိင္တယ္။ ေရတုိနဲ႕ ေရရွည္ စကားေျပာလာပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီေတာ့ တရားဥပေဒစိုးမုိးေရး
ျမန္မာႏုိင္ငံသားဥပေဒအရ အေရးယူရန္ ျပဌာန္းၿပီးသား အဲဒါကို အေကာင္အထည္မေဖာ္ဘူး။ ဒါဟာ
ဥပေဒစိုးမုိးမႈ မရွိဘူးလုိ႕ ေခၚတယ္။ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒဆုိတာကေတာ့ အကုန္လံုးကို ဆုိင္တဲ့အတြက္
၂ ခုလံုးကေတာ့ အေရးႀကီးတယ္။ တရားဥပေဒစိုးမုိးမႈ ရွိရင္ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒမလုိဘူးဆုိတာေတာ့
မဟုတ္ပါဘူး။
ေမး - ဒီ
အမ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ ျပဌာန္းႏုိင္ဖုိ႕ ႀကိဳးစားတဲ့အခါမွာ ဘယ္လုိ အခက္အခဲေတြ ႀကံဳရပါသလဲ။
ေျဖ - အခက္အခဲကေတာ့
အမ်ားႀကီး ရင္ဆုိင္ေနရပါတယ္။ အခက္အခဲ ရင္ဆုိင္ရတဲ့ ေနရာမွာ အမ်ားဆံုးေတာ့ ဘုမသိ ဘမသိလုိ႕ပဲ
ေျပာရမလုိ ဂဃ နဏ မသိပဲ ကတ္ေျပာတဲ့ လူေတြေၾကာင့္လည္းပဲ ပါတာေပါ့။ ေနာက္တစ္ခုက ဒါႀကီးကို
ျပည္သူေတြ မ်ားမ်ားသိႏုိင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ရတဲ့ အခက္အခဲေတြ ေငြေရးေၾကးေရးကအစ သြားေရးလာေရး
အကုန္လံုး အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနတယ္။ ၿပီးလုိ႕ရွိရင္ ဒီအခ်ိန္မွာ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႕
အစိုးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ကာလျဖစ္တဲ့အတြက္ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ နားလည္မႈ
လြဲေခ်ာ္ေနတာေလးေတြမွာ လည္းပဲ အခက္အခဲ ႀကံဳပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တုိင္ ျမ၀တီဘက္ ကခ်င္ျပည္နယ္
ျမစ္ႀကီးနား မုိးေကာင္းတုိ႕ဘက္ ေဟာေျပာပြဲ စည္းရံုးပြဲေတြ လုပ္ခဲ့တဲ့ အခါမွာ နားေထာင္ၿပီးသြားတဲ့အခါမွာ
ေအာ္ ဒီမ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒဆုိတာ တုိင္းရင္းသားေတြ အားလံုးအတြက္ အျမင္ ျမန္မာႏုိင္ငံထဲမွာ
ရွိတဲ့ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ဘာသာေပါင္းစံုမွာ လုိအပ္တဲ့ ဥပေဒပါလားလုိ႕ ေဟာေျပာခဲ့တဲ့
ေနရာေတြမွာ နားလည္သြားခဲ့ပါတယ္။ အခက္အခဲကေတာ့ အဲဒါေတြကို တစ္ႏုိင္ငံလံုး ၿမိဳ႕နယ္တုိင္း
သိႏိုင္ေအာင္ သြားဖုိ႕ ေျပာဖုိ႕ လုိတဲ့အတြက္ အခက္အခဲေတြ ရွိေနပါတယ္။
အခုလုိ စိတ္ရွည္စြာ
ေျဖၾကားေပးတဲ့အတြက္ ေပၚျပဴလာနယူးစ္က ဆရာ႕ကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
ခ်စ္သူေမာင္
